Voor de wetenschappelijke onderbouwing van het eerste Vlaams mantelzorgplan zijn in de periode 2014-2016 twee wetenschappelijke studies uitgevoerd:
1. In 2014 werd in samenwerking met het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid gestart met de surveystudie ‘duurzame mantelzorg’. Het opzet en de methode van dit onderzoek zijn terug te vinden in een methodologisch rapport. De inhoudelijke resultaten staan in het onderzoeksrapport ‘Sporen naar duurzame mantelzorg’ en in verschillende tijdschriftartikels:
- Vlaams onderzoek over de mantelzorger. Individuele bevraging levert brede kennis op
- Mantelzorg koesteren met een krachtig mantelzorgbeleid. Aanbevelingen vanuit wetenschappelijk onderzoek bij mantelzorgers
- Samen oud in goede en in kwade dagen: Oudere mantelzorgers van een hulpbehoevende partner
- Mantelzorgbelasting ontrafeld. Dimensies in de ervaren belasting van mantelzorgers en de rol van sociale steun.
De primaire data en het bijhorend codeboek zijn terug te vinden op het open dataportaal van de Vlaamse overheid.
2. In 2015 werd een verkennend onderzoek uitbesteed aan de Hogeschool Gent naar de wijze waarop een breed en betrouwbaar beeld kan verkregen worden over de leefsituatie van ‘jonge mantelzorgers’.
In uitvoering van het Vlaams mantelzorgplan werden vanuit het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin in 2017-2018 verschillende nieuwe studies opgezet.
- Een verkennend onderzoek naar kennis(lacunes) over informele zorg in Vlaanderen werd begin 2018 afgerond. De resultaten ervan zijn terug te vinden in het onderzoeksrapport ‘Wat weten we (niet) over informele zorg in Vlaanderen' en in een samenvattend Engelstalig rapport.
- Een onderzoek naar Het economisch welzijn en de economische waarde van Vlaamse mantelzorgers werd eind 2017 afgerond in samenwerking met collega’s van de toenmalige Studiedienst Vlaamse Regering.
- Een actieonderzoek naar ‘het verbeteren van de samenwerking tussen de cliënt, de mantelzorger en professionele hulpverlener’. De studie werd uitbesteed aan het Steunpunt WVG en midden 2018 afgerond. De resultaten zijn opgenomen in een onderzoeksrapport en in een ‘Samenspraakfiche’, een ondersteuningstool die de samenwerking tussen de betrokken actoren faciliteert.
- Om de kennislacunes over jonge mantelzorgers in te vullen, werd het thema ‘jonge mantelzorg’ in 2018 geïntroduceerd in twee bestaande surveys bij jongeren, nl.: HBSC en LiSO. Binnen LiSO worden jonge mantelzorgers enerzijds bevraagd via vragenlijstonderzoek en wordt anderzijds ook in gesprek gegaan met jonge mantelzorgers, hun ouders en met schoolprofessionals. De eerste resultaten van beide studies bij jonge mantelzorgers worden verwacht in het voorjaar van 2020.
- In samenwerking met het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid en de Vlaamse Statistische Autoriteit start in 2019 de voorbereiding van een nieuw surveyonderzoek naar ‘informele zorg in Vlaanderen’. Dit project heeft als doel om een 4 tot 5-jaarlijks cijfermatig beeld te verschaffen over informele zorg bij Vlamingen van 18 jaar en ouder.